Zmiana wysokości lub czasu trwania renty

Co do zmiany wysokości lub czasu trwania renty z art.466 k.c. mają zastosowanie zasady omówione w rozdziale o rencie na rzecz bezpośrednio poszkodowanego. W przypadku renty na rzecz osób bliskich, wpływ na czas i wysokość trwania renty może też mieć zmiana stosunków rodzinnych. Zawarcie przez pozostałego przy życiu małżonka nowego związku małżeńskiego może wywołać taką zmianę stosunków, która z mocy art. 907 §2 k.c. uzasadnia zmianę wysokości lub czasu trwania pobieranej przez niego renty z art. 446 §2 k.c. – tak SN w swoim orzeczeniu40. Jak stąd wynika, fakt zawarcia ponownego małżeństwa przez małżonka nie uzasadnia automatycznego wygaśnięcia prawa do renty. Jeżeli sytuacja majątkowa uprawnionego do renty odszkodowawczej ulega wskutek zawarcia nowego małżeństwa, a w związku z tym – wskutek nabycia uprawnień z art. 27 k.r.o., tak daleko idącej poprawie, że trwający dotąd stan poszkodowania ustaje w zupełności – np. dlatego, że zarobki drugiego małżonka są co najmniej tak samo wysokie, jak wysokie były zarobki małżonka zmarłego, gdyby żył – to trzeba przyjąć, że ustają też uprawnienia do pobierania renty odszkodowawczej. Jednak nie gasną one definitywnie. Jeżeli przed nadejściem chwili, w której uprawnienia te miały wygasnąć stosownie do treści orzeczenia sądowego, sytuacja majątkowa uprawnionego ulegnie ponownemu pogorszeniu to jego uprawnienia do pobierania renty odszkodowawczej powstaną na nowo i będą trwały nadal aż d chwili oznaczonej w wyroku zasądzającym odszkodowanie41. Natomiast zawarcie nowego związku małżeńskiego przez pozostającego przy życiu rodzica nie wpływa na uprawnienia do renty dzieci zmarłej osoby – tak też SN w swoim orzeczeniu z dnia 28.05.1968 r.42 Przepis art. 144 §1 k.r.o. przewiduje wprawdzie, że dziecko może żądać świadczeń alimentacyjnych od męża swojej matki, nie będącego jego ojcem, jeżeli odpowiada to zasadom współżycia społecznego. Ale jest rzeczą co najmniej wątpliwą, czy zasady współżycia społecznego przemawiają za tym, ażeby odciążyć w ten sposób zobowiązanego do naprawienia szkody. Niezależnie od tego należy przypomnieć ustaloną zasadę, że istnienie osób zobowiązanych do alimentacji nie wyłącza roszczenia odszkodowawczego43. 40 Orzeczenie SN z dn. 6.07.1968 r., III PZP 26/68, OSN 1969/3, poz. 42. 41 J. Rezler, glosa do uchwały SN z dn. 6.07.1968, Nowe prawo 1969, nr 4, s. 653-659. 42 Orzeczenie SN z dn. 28.05.1968 r., III CZP 50/68, OSN 1969, poz. 23. 43 A. Szpunar, glosa do uchwały SN z dn. 6.07.1968 r., Nowe Prawo 1969, nr 4, s. 648-652.